Gebroeders De Loor laten licht schijnen op 75 jaar Vuelta
DE KLINGE. Op donderdag 3 juni was het honderd jaar geleden dat Alfons De Loor geboren werd in Bois d’Haine in Henegouwen. Drie jaar later, in 1913 werd Gustaaf De Loor geboren op De Klinge. Dat gebeuren ontsnapte niet aan de aandacht van Eric De Keyzer die als heemkundige een bijzondere interesse had voor zulke dingen van ‘toen’. Hij wilde meteen voor De Klinge iets realiseren rond Alfons en Staf De Loor want die won ooit de Ronde van Spanje, de eerste in de rij en dat is dit jaar ook precies 75 jaar geleden. Eric De Keyzer ook schepen in Sint-Gillis, richtte het organisatiecomité "Comité Vuelta" op en kreeg daarna ook de medewerking van het Centrum van de Ronde van Vlaanderen, de Wase Erfgoedcel en de Vlaamse Gemeenschap, het Davidsfonds van De Klinge en de gemeente Sint-Gillis-Waas. Uit die samenwerking groeide na anderhalf jaar voorbereiding, een viering in augustus 2010. Maar er is veel meer.
Aan het Spaans Kwartier in De Klinge lag nog een pleintje en de idee ontstond om dat een naam te geven naar de twee wielervedetten van weleer. Als schepen ijverde Eric De Keyzer er voor om dat plein een andere bestemming te geven en het moest ook goedgekeurd worden door de culturele raad van de gemeente. Pas dan kon er begonnen worden aan de aanleg.
Op dat moment kreeg Eric ook een fijne inval om op het plein een kunstwerk te plaatsen. Hij dacht aan kunstenaar-beeldhouwer Hugo De Rudder, die ernstig ziek was en niet lang meer te leven had. "Ik had zo iets in mijn hoofd om uit te werken en ik vroeg het aan Hugo. Hij antwoordde: die opdracht neem ik aan en zal ik wreed graag doen. Hij maakte eerst een klein ‘malletje’ er van en terwijl hij al zo ziek was, heeft hij het grote beeld gemaakt. Het was het laatste kunstwerk dat hij maakte. Hij tekende ook de sokkel volledig uit zoals hij vond dat die moest zijn. De gemeente werkt het ook zo uit."
De idee om de gebroeders De Loor te huldigen ontstond eigenlijk al veel langer. Eric De Keyzer werkte destijds mee aan de vrije radio Reynaert en toen maakte hij al in zijn programma ‘De Canapé’ een opname over de gebroeders De Loor. En het bleek ook dat dit het enige gesproken document is van Alfons en Staf De Loor.
"Dat gesprek hebben we als basis genomen om aan alles te beginnen. Op die manier weten we hoe heel hun carrière begonnen is en zo konden we ook samenstellen wat er allemaal gebeurd is en we konden al die zaken aan elkaar knopen wat interessant bleek om wat rond te doen. Iemand had mij ook getipt dat het dit jaar 75 jaar geleden was dat de eerste Vuelta gereden was. Daar had ik zelf nog niet aan gedacht. We legden dan ook de link en dat bracht mee dat we de viering in augustus wilden organiseren. Maar in feite is dat nog niet juist want de eerste Vuelta is gereden in mei. Ondertussen is hij verlegd naar augustus en we schoven mee op zodat het nu in de week is voor het begin van de Ronde van Spanje. Daarmee willen we ook wel aandacht vragen voor de Vuelta."
"Comité Vuelta De Loor 2010" was een bijzonder aansprekende naam. Ook het Centrum van de Ronde van Vlaanderen heeft een voet staan in de organisatie. Bij het zoeken naar materiaal voor een tentoonstelling kwamen ze in dat centrum terecht en er werd ook wat ter beschikking gesteld van wat zij nog hadden van "De Loren" voor de tentoonstelling van augustus in De Klinge.
"Waar we nog steeds niet in gelukt zijn, is beeldmateriaal van de gebroeders De Loor te vinden. De weduwe van De Loor zou wel heel graag een fractie van beeldmateriaal hebben maar we zijn er nog niet in geslaagd en ook nog niet gestopt met de zoektocht. Het is bijzonder moeilijk te vinden. Foto’s hebben we over die mannen nog wel gevonden over het fietsen in 1935 en uit dat jaar vonden we ook nog artikels terug. We hebben wel één en ander maar beeldmateriaal dat missen we nog", aldus Eric De Keyzer die stiekem hoopt dat er hier of daar nog wel iets te voorschijn komt. Misschien lukt dat wel want de oudste is overleden in 1995 en Staf in 2000 en dat is niet zo heel lang geleden.
Omdat hij zelf schepen was kon Eric ook vlot de weg volgen die in een gemeente kan klaar staan voor zo’n organisatie. Niet zomaar een organisatie want er schuilt ook grote waarde in, op verschillende vlakken. Niet minder dan vier gemeentelijke diensten werken samen er voor samen. Openbare werken heeft het pleintje op het Spaans Kwartier heraangelegd, toerisme schonk een rustbank op dat plein, cultuur en de culturele raad hebben ervoor gezorgd dat het de naam "Gebroeders De Loor-plein" kreeg en kan worden ingehuldigd en een kunstwerk van wijlen beeldhouwer Hugo De Rudder kan geplaatst worden, de sportdienst volgt dit project vanuit sportief standpunt op want de gebroeders De Loor zijn sportlaureaten. Schepen de Keyzer pakte het aan vanuit heemkundig standpunt: "Ik moet zeggen dat wij vanuit de gemeente de maximale medewerking hebben gekregen. Ze stonden er allemaal onmiddellijk achter en ze vonden het een knap initiatief dat zomaar niet mocht passeren. Maar het is eigenlijk wel 25 jaar te laat want toen waren de twee renners er zelf nog bij geweest bij een viering van 50 jaar Vuelta"
historisch
Een historie apart is het feit dat Alfons was geboren in het Henegouwse Bois D’Haine in 1910. Hun vader, die Wies heette, was landbouwknecht en begin der jaren 1900 kwam er in de landbouw een crisis als gevolg van een zekere automatisering en het gevolg was werkloosheid. Waarschijnlijk moet iemand vader Wies de tip gegeven hebben om naar Wallonië uit te wijken omdat daar werk te vinden was. En zo ging De Klingenaar werken in de mijnen. Maar blijkbaar moet hem dat niet bevallen zijn want na een paar jaar keerde hij terug naar het Spaans Kwartier. Zo is Fons in Bois D’Haine geboren en Gustaaf op De Klinge, drie jaar later.
Eric verdiepte zich in alles op heemkundig standpunt met terug te gaan naar 1935 om zo wat geschiedenis samen te stellen. Hij keek in krantenartikels en andere teksten die verschenen waren. Maar de basis bleef wel het vraaggesprek op Radio Reynaert met De Loor dat ook over heel hun carrière ging en voor enorm veel details zorgde. Ook over renners uit die tijd die als Belgen de Ronde van Spanje reden. Die willen ze nu eveneens in de kijker stellen.
"Tot onze verrassing kwamen we te weten dat er ook Waaslanders hebben gescoord in die Ronde en die proberen we ook te benaderen en hopen dat ze aanwezig kunnen zijn bij deze gelegenheid. Dat moeten we natuurlijk nog afwachten."
Al bij al stelt Eric De Keyzer dat hij nog veel materiaal kon samen brengen en dat er zelfs voor een tweede zaal werd geopteerd omdat niet alles in één lokaal kan tentoongesteld worden. Hij heeft er zelfs de velodroom van Kapellebrug net over de grens bij gehaald. Hij ging die zelf terug opzoeken en vond ze volledig verwilderd. Op die manier komt er weer een stukje geschiedenis uit het De Klingse bij. Er komen bij de viering van Fons en Staf De Loor dus heel wat facetten van het wielrennen bij.
In De Klinge is nog een ex-prof die de naam De Loor draag: Aloïs of Wies. Hij koerste in de tijd van Fred De Bruyne. Hij is al een stuk in de tachtig en dus ook tijd om hem er bij te betrekken. Ook Wies is uit het Spaans Kwartier en hoort tot dezelfde familie. Alfons en Staf waren nonkels van hem.
Het Comité Vuelta wil dat nu allemaal wat combineren. In zaal "Goukensberg" in de Kieldrechtstraat wordt de tentoonstelling gehouden van zaterdag 21 tot en met maandag 23 augustus 2010 telkens van 10 tot 18 uur.
de Vuelta
Wie met de viering bezig is zal hoe langer hoe meer beseffen dat Staf en Fons ware wielerlegenden zijn. Ook internationaal en wanneer ze in Spanje bij de pinken zijn, dan schenken ze best aandacht aan de viering in het Wase De Klinge. Zeker nu de Ronde van Spanje 75 jaar bestaat kan De Klinge een cruciale rol spelen in het benaderen van de geschiedenis van deze Ronde. "Vanuit de gemeente hebben wij de Vuelta-leiding in het Spaans laten weten wat we organiseren. We kregen tot hiertoe er nog geen reactie op. We wachten er op. Nu hebben we ook een persmap naar de Spaanse Ambassade gezonden. Nog geen reactie."
De Ronde van Spanje werd ingericht om de Spaanse regering te laten stralen. Ze wilden de "regionale" koersen van Catalonië en Baskenland neutraliseren en de Spaanse wielrenners een internationale klasse toemeten. De Spaanse Regering van 1935 wilde een nieuwe ronde organiseren die kon wedijveren met de Giro en de Ronde van Frankrijk. In het buitenland waren de reacties maar magertjes en sommige renners wilden niet naar de Ronde. Daarom werden de gebroeders De Loor van De Klinge, Antoine Dignef en François Adam geselecteerd. Tot ieders verbazing hebben ze in die ronde sucessen behaald, tot groot ongenoegen van de Spanjaarden.
De gebroeders De Loor hadden al enkele jaren ervaring opgebouwd als beroepsrenner, maar bergen waren niet precies de grootste gewoonte voor de gebroeders. Maar het waren echte "flandriens", mannen die kunnen afzien, die kunnen lijden. Het was voor de Spanjaarden uitzonderlijk slecht weer, waar onze Klingenaars gebruik van konden maken om de aandacht te trekken.
De eerste rit (Madrid-Valladolid, 185km) werd gewonnen door de Belg Antoine Dignef. De twee rit was voor de Spanjaard Antonio Escuriet die ook de leidersplaats innam. Spanje begon aan zijn zegeronde. Maar dat was buiten De Loor gerekend.
Al van in de derde rit (Santander-Bilbao, 199km) voelde Gustaaf zich in zijn sas met het druilerig weer, hij won de rit en gaf de leidersplaats niet meer af. San Sebastian, Zaragoza, Barcelona, Valencia zagen hem als leider passeren. Hij won eveneens de rit Granada-Sevilla (260km) en de slotrit naar Madrid (250km). Een nieuwe legende was geboren. Hij had in die ronde 3.425km gereden aan een gemiddelde snelheid van 27,2km/uur. Zijn broer Alfons was 6de op 46 minuten. Buiten de 2de plaats van Mariano Canardo kwamen de Spanjaarden er nauwelijks aan te pas.
In 1936 deden de broers er nog een schepje bovenop. Gustaaf won de Ronde opnieuw en liet zijn broer scoren op nummer 2 op 11 minuten van de leider. De Spanjaarden waren nu wel aanwezig in de ranking.
De schepen, voorzitter van het Comité Vuelta, is zeker geen fanatieke wielerfan en ook een wielertoerist of zo. Hij volgt het wel wat maar uiteindelijk is het vooral het heemkundige dat hem er bij interesseert. Hij vond het zeer leuk om alles rond De Loor eens uit te spitten en een tijdskader te scheppen hoe die mannen toen koersten, zonder begeleiding. "Ik probeer het mij voor te stellen hoe die renners van hier naar Spanje reden. Er waren geen autostrades, geen GPS", aldus Eric, "Het moet een gigantische verplaatsing geweest zijn voor de gebroeders De Loor. We moeten ons dat proberen te realiseren: met reservebandjes rond de schouder. Staf verloor het WK door lek te rijden in de laatste ronde. Hij zou zeker wereldkampioen geworden zijn daar in 1937in Bern. Hij zat vooruit met een Fransman en dat was helemaal geen spurter. Staf wel. Plat rijden in de laatste ronde was in die tijd een ramp. De renner moest ook nog zelf zijn band ‘plakken’. Voor hem was dat een ramp en volgens mij kreeg hij daar een zware slag want hij heeft nadien niet zo veel meer gepresteerd. Hij was daar niet goed van. Momenteel ben ik ook bezig te proberen de originele kader van de fiets waarmee Staf de Ronde van Spanje in 1935 heeft gewonnen in bezit te krijgen. Het schijnt dat die nog ergens bij de familie zit."
Het is dan ook een fantastisch initiatief om in De Klinge terug te grijpen naar die tijd, nu 75 jaar geleden. De tentoonstelling zal ook duidelijk maken dat de gebroeders De Loor nog meer moois op hun palmares staan hebben. Staf won o.a. nog een rit in de Ronde van Frankrijk terwijl hij nipt geen wereldkampioen wordt. Zijn broer Fons zette o.a. Luik-Bastenaken-Luik 1937 op zijn palmares. Er was de Ronde van Zwitserland (1936, Gustaaf 2de), Ronde van Frankrijk (rit 6 in 1937, gewonnen door Gustaaf), het wereldkampioenschap (Gustaaf door pech net geen wereldkampioen).
waardevol voor de gemeente
Voor Sint-Gillis-Waas en in het bijzonder De Klinge is er ook een toeristische waarde bij. Ze zijn immers zinnens aan het Spaans Kwartier enkele ingrepen te doen. Er loopt een project om Fort Bedmar weer historisch te construeren en de Koningsdijk verharden en aanleggen zoals weleer. Toeristisch is het voor Spaans Kwartier ook goed om eens mee in de kijker te zetten. Het gebied behoort tot een verdedigingslinie die uitgebouwd werd in 1702 maar toch dateert van de eeuw daar voor. In de regio zijn er nog tal van restanten die lopen tot aan het Stropersbos.
Er wordt ook werk gemaakt van het uitstippelen van fiets- en wandelroutes die langs zullen komen aan het Gebroeders De Loorplein. Op die manier zal de Vuelta ook in beeld komen. Voor dat alles is er een bijzonder goede samenwerking tussen de gemeentelijke diensten.
Naast de tentoonstelling zal op vrijdagavond 20 augustus om 19u op de wijk Spaans Kwartier De Klinge een ceremonie plaatsvinden waarbij de gebroeders worden vereeuwigd op hun geboorteplaats. Hopelijk mag men er enkele gekende wielrenners verwelkomen. Om 20u zal dan de tentoonstelling worden geopend. Op het Spaans Kwartier reageren de bewoners bijzonder positief op het initiatief en ze zijn blij dat de inhuldiging op zulke manier gebeurt. "Blij zijn ze ook omdat ze nu wat weerklank vinden want ze voelen zich wat apart als een wijk van een gemeenteke en gelegen ver van het centrum. Ze zijn dus blij dat de aandacht eens naar hen gaat.", aldus Eric De Keyzer. (Rolf Duchamps)