Gecontroleerde overstromingsgebieden leveren goed werk

Image
Zo werkt een GOG, het water stroomt gewoon de polder binnen. Dit is een beeld van de Nete in Lier.
REGIO.Tijdens de stormtij van vorige dinsdag heeft de afdeling Zeeschelde goed uitgekeken hoe het met de resultaten was aan de gecontroleerde overstromingsgebieden (‘GOG’s). Het levert toch nuttige info op om te kaderen in het groot overstromingsgebied dat in Kruibeke-Bazel-Rupelmonde in opbouw is. Er werd vastgesteld dat de GOG’s van het Zeescheldebekken goed werkten.

Onder meer in de overstromingsgebieden Bovenzanden in Willebroek, Tielrodebroek in Temse, Lippenbroek in Hamme, Pardeweide in Berlare, Bergenmeersen in Wichelen, Scheldebroek in Zele, Anderstadt II en de Polder van Lier stroomde water over de overloopdijk, en werden de GOG’s gedeeltelijk gevuld. Daardoor bleef het waterpeil van de Schelde en van de zijrivieren op een aanvaardbaar niveau en kon het Zeescheldebekken gevrijwaard blijven van ernstige overstromingen.

Bij normale weersomstandigheden was in Antwerpen rond 16u een springtij verwacht van 5.94 m TAW (Tweede Algemene Waterpassing). Door de strakke noordwestenwind werd het water in de Westerschelde opgezweept en werd door deskundigen een stormtij in Antwerpen voorspeld tussen 6.55 en 6.75 m TAW.
Net niet genoeg om de poorten in de Antwerpse waterkeringsmuren aan de kaaien te sluiten. Uiteindelijk trok de storm iets sterker aan dan verwacht, en bereikte de Schelde een peil van 6.85 m. Daardoor kwam het Scheldewater aan de kaaien plaatselijk net boven de ‘blauwe steen’, maar zonder gevaar voor Antwerpen.

Ook zijn stroomopwaarts van Antwerpen een aantal GOG’s in werking getreden. De GOG’s zijn aangelegd in het kader van het Sigmaplan, dat in 1977 werd opgestart na de overstromingsramp in Ruisbroek in 1976. De GOG’s geven bij stormtij ruimte aan het water, waardoor het opkomende tij gedeeltelijk wordt afgetopt. Op die manier worden stroomopwaarts gelegen steden en gemeenten gevrijwaard van overstromingen.
Bij laag tij worden de GOG’s leeggemaakt. Van het oorspronkelijke Sigmaplan zijn intussen alle GOG’s gerealiseerd door de afdeling Zeeschelde van Waterwegen en Zeekanaal NV, met uitzondering van het overstromingsgebied KBR (Kruibeke-Bazel-Rupelmonde), dat momenteel wordt aangelegd.

Intussen werd het Sigmaplan geactualiseerd op basis van meer recente wetenschappelijke inzichten over de overstromingskans in het Zeescheldebekken. Het geactualiseerde Sigmaplan voorziet tot 2030 in de aanleg van nog een aantal overstromingsgebieden, gekoppeld aan initiatieven van natuurontwikkeling. Hierdoor wordt niet alleen het Zeescheldebekken nog beter beveiligd tegen overstromingen, maar verhoogt ook de biodiversiteit en verbetert de waterkwaliteit van de Schelde en haar zijrivieren.

Het stormtij van dinsdag was nog geen uitzonderlijke situatie. In 1990 en 1993 bereikte de Schelde in Antwerpen het peil van meer dan 7.50 m TAW. (rd)