Tom Steels blikt terug op uitzonderlijke carriere
"Het zit er op! 21 jaar lang heb ik op een fiets rond gereden, doorheen weer en wind, over bergen en kasseien, door steden en dorpen,… 15 jaar profcarrière achter de rug, 500 000 trainingskilometers en 160.000 wedstrijdkilometers in de benen, doorheen alle 5 de wereldcontinenten, 1114 wedstrijden op de weg, waarbij het elke keer opnieuw knokken was om goed te presteren, om mooie resultaten te behalen, om recht te blijven en niet tegen het asfalt te smakken,… om nu met een goed gevoel en zonder enige spijt de fiets definitief aan de haak te kunnen hangen! This is it!
Als ik zo terugblik op mijn ganse carrière, zijn er tal van momenten die me een lach op mijn gezicht toveren. Mijn allereerste overwinning ooit bijvoorbeeld.
Ik begon bij de nieuwelingen. Ik moet toen 15 jaar geweest zijn. Na schooltijd, op een vrijdagavond, de eerste rit in een tweedaagse te Sint-Pauwels, een koers van amper 50 km. En ik won de spurt in een groepje van een zestal renners. Het begin van een periode die mijn ganse toekomst zou bepalen.
Ik ben er dus letterlijk gewoon in gebold. Het voelde goed aan dat koersen. En het lukte nog ook. Ik stond er toen niet echt bij stil of dit het nu was wat ik wilde of niet. Ik trainde en ik reed mijn wedstrijden. En zo nu en dan won ik er nog eentje ook! En ik reed gewoon verder…
Eén van mijn allermooiste herinneringen uit mijn begincarrière was het wereldkampioenschap voor juniores in Moskou. Ik was nog net geen 18. Ik was nog nooit over de landsgrenzen heen geweest en nu ging ik voor het eerst op reis en dan nog wel met het vliegtuig. Het werd een indrukwekkende reis. Moskou, een wereldstad als geen ander, een reusachtige piste en een grote grijze bunker als hotel.
Mijn resultaten daar:
- een 8 ste plaats in de wegrit: een rit waarin Lance Armstrong de ganse dag voorop reed, maar gepakt werd in de laatste ronde, gevolg: massaspurt. En ik reed in die spurt op kop tot op 100 m van de meet, toen ik plots voorbij werd gereden door het peloton. Ik won niet, maar was toch content.
- op de piste verging het me veel beter. Ik behaalde een zilveren medaille op de kilometer en een officieuze gouden medaille op de afvalling.
Ik vloog naar België en werd als een held ontvangen op de luchthaven.
En ik reed gewoon verder…
naar de amateurs
Van de juniores ging ik weer vervroegd over naar de amateurs, de huidige beloften. Een jaartje vroeger overgaan naar de volgende categorie was voor mij een grotere uitdaging. En opnieuw lukte het me. Ik bleef gewoon verder naar school gaan, trainde en won geregeld mijn wedstrijd.
In 1992 kon ik mij kwalificeren voor de Olympische Spelen van Barcelona. Na een voorjaar vol blessures, lukte het me eindelijk, in mijn allerlaatste kans, op een pistemeeting op de Oerlikonbaan te Zurich.
Een paar weken later was het al zo ver. We vertrokken naar het Olympisch circus. Op training op de Spaanse piste lukte alles. Alle tijden die ik moest rijden, reed ik, met alle gemak. Het beloofde veel goeds. Maar dan, net voor de wedstrijd, zit ik in mijn box, nerveus en geconcentreerd, ik trek mijn schoenen aan en wil de velcro’s strak aantrekken en dichtkleven. Alsof het een voorteken was, trek ik die velcro kapot. Lap, wat nu? Ik spring als een gek uit mijn box, de piste uit, trap af, kleedkamer binnen, zoek mijn reserveschoenen, trek ze aan, loop de kleedkamer terug uit, trap op, terug naar mijn box, ik grijp mijn fiets, zet mijn helm op en haast me naar de startblokken, met nog 1 minuut om op adem te komen! Al mijn adrenaline bleek toen eigenlijk al verschoten. Het resultaat: een matige tijd, de 15e stek. Maar wel een onvergetelijke ervaring rijker, op 21 jarige leeftijd! En dus reed ik gewoon verder!
In 1993, mijn laatste jaar bij de amateurs, reed ik voor de eerste keer een rittenkoers in het buitenland, Giro della Regione in Italië. Mijn eerste ervaring in de echte colls. Ferdi Van den Haute was toen onze sportdirecteur bij de ASLK-Eddy Merckx ploeg. In zijn volgwagen lag een super grote “Engelse sleutel”, zo’n ding van bijna 1 meter lang om aan boten te sleutelen, godzijdank eigenlijk. Want die sleutel bleek letterlijk en figuurlijk mijn houvast te worden om over die colls te geraken. Merci, he, Ferdi.
Na die week vertrokken we vrijwel onmiddellijk naar Amerika, “hét beloofde land waar al je dromen uitkomen”! Ja, ja, dromen? Ik heb in mijn carrière nooit méér afgezien als daar in de Dupont Tour. Wij, amateurs, ‘mochten’ samen met de profs aan de start komen. Elke wedstrijd bedroeg gemiddeld 200 km! Het parcours ging constant bergop en bergaf, ’t was er verschrikkelijk heet, super snelle finales,… elke dag opnieuw. Het enige wat ik de ganse dag kon zien, was het achterwiel van de renner voor mij! De laatste rit was ik zo stik kapot dat ik de gracht in sukkelde en mijn sleutelbeen voor de eerste maal brak. Later dat jaar kreeg ik ook nog klierkoorts. Het werd afzien, te vroeg herbegonnen, verder sukkelen,… Maar, we reden verder…
Hij werd prof
In 1994 werd ik, na een telefoontje van Eddy Merckx, prof bij Vlaanderen 2002. Ik stelde me geen vragen meer over de toekomst. Ik was nu een professioneel wielrenner, dat was mijn toekomst en het voelde goed. Ik trainde, rustte veel, reed mijn wedstrijden, behaalde mooie overwinningen en voelde me goed. Dit was het. Dit moest ik worden. Een man die de komende 15 jaar op een fiets zou zwoegen en zweten, zou vallen en weer opstaan.
Mijn moeder heeft alle krantenartikels, trofeeën, truien, vazen, noem maar op… als relikwieën bewaard en uitgestald in haar eigen museum. Het geeft me steeds een goed gevoel als ik die kamer binnenkom, een gevoel van voldoening.
Er waren natuurlijk ook minder mooie kanten aan het wielrennen. Om de één of andere reden moest ik regelmatig kennismaken met het asfalt. En dus brak ik 2 maal mijn sleutelbeen en 1 maal mijn schouder. Ik heb er een put in mijn knie aan over gehouden en 100 splinters in mijn zij. Mijn armen en benen tellen ontelbaar veel littekens van schaafwonden, tweekeer klierkoorts doorgemaakt, een nierontsteking,… noem maar op! Maar elke keer opnieuw, pakte ik de draad zo vlug mogelijk op. Ik vocht terug en ik reed gewoon verder.
Hoe me dat steeds opnieuw lukte? Ik weet het nog altijd niet. Het was gewoon zo. Ik was Tom, een profwielrenner en ik moest fietsen. Dus, ik revalideerde, vloekte en tierde, had pijn, maar elke keer kwam ik terug. Maar niet alleen. Met de steun en het geloof in mij van alle mensen rondom mij! Ik kreeg steeds opnieuw kansen van een ploeg die in mij geloofde. Mijn vrouw en mijn familie deden alles in hun vermogen om mij verder te helpen. Godzijdank, want geloof mij, ik ben geen gemakkelijke “patiënt” geweest. Ook de blijvende steun van alle trouwe supporters aan de kant van de baan heeft me vooruit geholpen. Zij bleven achter me staan en me aanmoedigen, elke keer opnieuw.
in de Tour
Ik herinner me nog juli 1999, aankomst van een touretappe in Maubeuge. Gans Nieuwkerken en de rest van het Waasland was afgezakt naar het Noorden van Frankrijk om me aan te moedigen. Als ik die dag won, kwam ik op enkele luttele seconden van de gele trui. En dat is toch dé droom van elke wielrenner in de Ronde van Frankrijk. De toenmalige Mapei-tourploeg was opgebouwd rond Pavel Tonkov. Ik had enkel Bart Leysen mee gekregen om me in de spurt aan de overwinning te helpen. Elke spurt opnieuw plakte ik aan het wiel van Mario Cipollini. Ook in die etappe. Jan Svorada, sprinter bij Lampré, wou me langs rechts voorbij spurten. Op de moment dat hij langs me scheert, schiet zijn schoen uit zijn pedaal en kan hij zich leunend tegen mij, godzijdank, nog net rechthouden. Ik kon ongestoord mijn spurt verder zetten en klopte Cipo in volle spurt. Zalig! De jury zag het achteraf echter anders. Ik werd, ten onrechte, gedeclasseerd omdat ik 'onrechtmatig gespurt had'. Weg overwinning, weg groene en gele trui! Steels in Frankrijk, na het 'bidon-incident' in 1997, ze konden het blijkbaar nog altijd niet vergeten. Ik nam dan maar sportieve revanche deze keer door nog 2 etappes te winnen in diezelfde tour.
En net zoals in 1998, werd ik in Nieuwkerken onthaald als een echte held. Een massa volk verzamelde op het dorpsplein, onder een stralende zon, om samen een goeie pint te drinken op een geslaagde tour! De reacties en de lachende gezichten van de mensen die uitbundig feestvierden, zij zullen me altijd bij blijven. Zonder hen en hun appreciatie, had ik het ook niet volgehouden. Een oprechte dank u wel!" (ROLF DUCHAMPS)