Zorgcentrum na Seksueel Geweld Antwerpen bestaat 2 jaar

ANTWERPEN. Het Antwerps Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG) opende twee jaar geleden de deuren. Het centrum biedt slachtoffers van seksueel geweld medische zorg, psychologische ondersteuning en forensisch onderzoek onder één dak. Zo’n 1600 slachtoffers kwamen de voorbije 2 jaar al langs in ZSG Antwerpen.

Gisteren, vrijdag 8 december, organiseerde ZSG Antwerpen een symposium over de zorg voor slachtoffers zonder wettig verblijf, vluchtelingen en verzoekers om internationale bescherming: kwetsbare groepen die nog te weinig de weg vinden naar hulp. Daarbij werd ook de tweede verjaardag van het centrum in de verf gezet. 

Het Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG) Antwerpen opende einde 2021, op initiatief van de federale regering, de deuren in Zorghotel Drie Eiken, op de site van het UZA. Slachtoffers van seksueel geweld uit de provincie Antwerpen kunnen er dag en nacht terecht voor medische zorg, psychologische hulp en onderzoek naar sporen van geweld. Wie  dat wenst, kan er ook bij de politie aangifte doen bij speciaal opgeleide zedeninspecteurs.

Verspreid over heel België zijn er momenteel tien zorgcentra na seksueel geweld. De komende jaren gaan er nog 3 nieuwe centra open in het arrondissement Halle-Vilvoorde, Henegouwen en Waals-Brabant. De ambitie van de overheid is dat elk slachtoffer van seksueel geweld op maximum een uur afstand van de woonplaats terechtkan bij een ZSG. Het is ook nodig want de nood aan hulp is groot: seksueel geweld treft jaarlijks duizenden Belgen, ongeacht hun leeftijd of geslacht. Sinds 2017 tot en met 2022 kwamen er 8230 slachtoffers langs in de verschillende ZSG. In 2022 alleen ging het om 3287 aanmeldingen. Het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen verwacht dat het aantal voor 2023 nog hoger zal liggen. 

In het Antwerpse centrum alleen kwamen sinds de opstart al 1600 slachtoffers aankloppen voor hulp. Dat is een gemiddelde van 65 per maand. In de periode 2021-2022 was de gemiddelde leeftijd van de slachtoffers 24 jaar. 54,7% van de plegers is - tegen de assumpties rond seksueel geweld in - een gekende van het slachtoffer. En nog een opvallend cijfer: 59% van de slachtoffers meldt zich aan na een doorverwijzing van de politie (cijfers IGVM, 2021-2022). "Sinds de start is er een sterke samenwerking met de politie. En dat werpt duidelijk zijn vruchten af", vertelt Sarah De Schepper, unitverantwoordelijke ZSG Antwerpen. 76,1% van de slachtoffers die naar het ZSG Antwerpen ging, diende ook een klacht in bij de eerste aanmelding. Dat percentage blijft hoog. 

Het vergaren van forensische sporen en bewijsmateriaal, die later in een juridische procedure kunnen worden gebruikt, is ook een sterkte van het ZSG. In het Antwerps centrum werd bij 74,6% van de slachtoffers een forensisch onderzoek uitgevoerd. Samen met het parket van Antwerpen – dat groot belang hecht aan kwalitatief onderzoek in zedenzaken – is de ambitie om zo het ‘dark number’ verder te verkleinen en meer daders in zedenzaken te berechten.  "Naast politie en parket werken we ook met andere partners in het zorglandschap goed samen. We zijn blij dat slachtoffers de weg vinden naar ons centrum én dat we de drempel om zorg te vragen hebben kunnen verlagen. In de toekomst willen we ons centrum nog meer onder de aandacht brengen, om meer slachtoffers de nodige zorg geven.", aldus De Schepper.

Slachtoffers die vandaag vaak nog onder de radar blijven, zijn mensen zonder wettig verblijf, vluchtelingen en verzoekers om internationale bescherming. "Als het gaat om toegang tot zorg, zijn zij een heel kwetsbare doelgroep. Dat geldt absoluut ook voor de zorg na seksueel geweld", vertelt Ilse Kint, medisch coördinator van ZSG Antwerpen. "We willen ervoor zorgen dat ook zij vlot de weg vinden naar ons centrum en de zorg krijgen die ze nodig hebben." 

Zo’n 160 beleidsmakers, politiediensten, parketmedewerkers en zorgpartners luisterden vrijdag naar inzichten van onder andere Leni Linthout (Universiteit Gent), An Verelst (FOD Volksgezondheid) en auteur Naïma Charkaoui en gingen in debat over een inclusieve aanpak voor deze kwetsbare groep. (mb, foto: © UZA)

info:
- uza.be/zorgcentrum-na-seksueel-geweld-antwerpen
- zsg.belgium.be